Content
Wymaz powinien być pobrany podczas wizyty ginekologicznej przed badaniem ginekologicznym i przed wykonaniem przezpochwowego badania USG. Pojemnik zostaje zamknięty i dostarczony do laboratorium. Tam materiał z pojemnika z płynem przenoszony jest na specjalny filtr, gdzie dochodzi do oczyszczenia wymazu z niepożądanych elementów mogących zakłócać wynik badania (komórek zapalnych, śluzu, krwinek czerwonych).
Jak przygotować się do cytologii?
Polska jest jednym z dziewięciu krajów Unii Europejskiej, w których zorganizowano taki program badań przesiewowych. Chociaż wysyłane są imienne zaproszenia na cytologię, zgłasza się na nią tylko 25 proc. U kobiet w okresie pomenopauzalnym w związku z deficytem estrogenów stwierdza się w rozmazach cytologicznych głównie komórki z warstw podstawnej i przypodstawnej. Badanie cytologiczne wykonują położne oraz lekarze w czasie wizyt konsultacyjnych i ginekologicznych.
Następnie materiał przenoszony jest na szkiełko mikroskopowe i podlega badaniu i ocenie przez cytodiagnostę pod mikroskopem. Dzięki zastosowaniu cytologii na podłożu płynnym powstaje wysokiej jakości preparat zwiększający dokładność badania, a jednocześnie skraca się czas jego oceny aż o 40%. Cytologia ta, zwana klasyczną to podstawowe badanie, wykonywane w trakcie wizyty u ginekologa lub położnej. W ramach profilaktyki, u pań, u których nie ma wysokiego ryzyka zachorowania na raka szyjki macicy oraz jeżeli poprzednie wyniki były prawidłowe, zaleca się wykonywanie testu nie rzadziej niż raz na 3 lata. Pobrany materiał w klasycznym badaniu cytologicznym rozmazywany jest przy pomocy szczoteczki na specjalnym szkiełku. Pobierający po umieszczeniu preparatu na szkiełku, wyrzuca szczoteczkę wraz z resztą pobranego materiału od pacjentki.
Jakie są wskazania do wykonania cytologii? Kto powinien wykonać cytologię?
Cytologia stanowi także jedno z zalecanych badań podczas ciąży. Jeżeli badanie nie było wykonywane w okresie 6 miesięcy poprzedzających ciążę, to należy je przeprowadzić do 10 tygodnia trwania ciąży. Rak szyjki macicy jest nowotworem, na który co roku zachoruje ok 2.500 kobiet w Polsce, a niemal 1,7 tysiąca umrze z tego powodu.
Cytologia – program profilaktyczny NFZ. Co ile cytologia jest pobierana?
Jednak ze względu na większe możliwości pogłębienia diagnostyki Polskie Towarzystwo Ginekologiczne obecnie rekomenduje pobieranie cytologii płynnej. Na tak przygotowanym dr kaznocha rybnik materiale można bowiem dodatkowo wykonać badanie w kierunku HPV w sytuacji, gdy po otrzymaniu wyników cytologii lekarz uzna to za konieczne3. Rak szyjki macicy jest ósmym co do częstości występowania nowotworem u kobiet w Polsce (ponad 2,5 proc. nowotworów u kobiet). Regularne badania cytologiczne pozwalają wykryć zmiany przedrakowe i raka we wczesnym, uleczalnym stadium choroby. Jednym z działań profilaktycznych w raku szyjki macicy jest szczepienie przeciwko HPV.
Cytologia płynna – na czym polega?
Kluczowe laryngolog rybnik jest w tym wypadku jak najszybsze rozpoznanie choroby nowotworowej, dzięki czemu pacjentka ma jak najlepsze rokowania. Poza regularnym wykonywanie cytologii, skutecznym sposobem zapobiegania rakowi szyjki macicy jest unikanie infekcji wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). Jest on główną przyczyną zachorowania na raka szyjki macicy. Zakażenie tym wirusem jest jednocześnie jedną z najczęstszych chorób przenoszonych drogą płciową.
- Badanie cytologii płynnej u kobiet, które nie współżyły, jest wskazane do wykonania po ukończeniu 25 roku życia.
- Innymi słowy – cytologia umożliwia wychwycenie chorób nowotworowych we wczesnym stadium, czyli na etapie, kiedy nie ma jeszcze odczuwalnych objawów, a leczenie daje bardzo dobre rokowania.
- Taka metoda pobierania to inaczej złuszczenie komórek szyjki macicy, stąd nazwa badania – cytologia eksfoliatywna (złuszczeniowa).
- Jednak u ok. 20 procent zarażonych kobiet wirus może spowodować raka szyjki macicy.
- Cytologia pozwala na wychwycenie niebezpiecznych dla zdrowia i życia zmian na bardzo wczesnym etapie i ewentualne szybkie wdrożenie leczenia.
- Czas oczekiwania na wyniki cytologii – zarówno tej tradycyjnej, jak i cytologii LBC – zależy od laboratorium, które wykonuje badanie.
Nieprawidłowy wynik cytologii
Zaleca się przeprowadzenie badania co roku, ale częstotliwość zawsze trzeba skonsultować z lekarzem ginekologiem. Należy pamiętać o tym, żeby umawiać się na badanie cytologiczne nie wcześniej niż 4 dni po miesiączce i nie później niż 4 dni przed. Poza tym 4 dni przed cytologią nie zaleca się aplikacji leków dopochwowych, a 2 – 3 dni wcześniej nie należy współżyć i wykonywać irygacji pochwy.
Podobieństwa i różnice między cytologią LBC a tradycyjną
Roku życia z historią negatywnych wyników cytologicznych i testów HPV mogą powtarzać badanie rzadziej – co 5 lat. Kobiety ciężarne przygotowują się do badania tak samo, jak pozostałe pacjentki. Podstawowym zastosowaniem cytologii LBC jest wczesne wykrywanie raka szyjki macicy.
Końcem szczoteczki omiata szyjkę macicy, zbierając próbkę śluzu, nabłonka i co najważniejsze – znajdujących się w nim komórek. Oczywiście cytologia konwencjonalna, wykonywana regularnie, nadal jest pożądanym elementem profilaktyki raka szyjki macicy i nie należy z niej rezygnować. Jednak, jeśli kobieta ma możliwość wykonania cytologii płynnej, to warto, by się na nią zdecydowała. Regularnie wykonywana cytologia pozwala wykryć wczesne zmiany i wyleczyć raka szyjki macicy u 99% pacjentek.
Czy można wykonać cytologię płynną będąc w ciąży?
W badaniu mikroskopowym ocenia się pobrane komórki nabłonka pod kątem kancerogenezy. Obecnie wyniki badania cytologicznego mogą być opisane przy pomocy dwóch klasyfikacji – Papanicolau i Bethesda. Roku życia bądź wcześniej, niedługo po rozpoczęciu współżycia oraz gdy istnieją wyraźne wskazania. Częstotliwość powtarzania badania zależy od wieku, stylu życia, predyspozycji genetycznych oraz poprzednich wyników cytologii.